KOMPENDIUM
WIEDZY

W ramach mięśni twarzy działają dwie przeciwne do siebie siły: mięśnie podnoszące i obniżające struktury twarzy. Nie ma mięśni działających samodzielnie – ich struktura się przeplata, występują interakcje pomiędzy nimi. Dobre rozeznanie w budowie struktury mięśni twarzy jest cenne przy planowaniu leczenia toksyną botulinową. Pozwala bowiem na trafne określenie miejsc iniekcji, a co się z tym wiążę na uniknięcie działań niepożądanych w postaci np. paraliżu niewłaściwych mięśni działających samodzielnie – ich struktura się przeplata, występują interakcje pomiędzy nimi. Dobre rozeznanie w budowie struktury mięśni twarzy jest cenne przy planowaniu leczenia toksyną botulinową. Pozwala bowiem na trafne określenie miejsc iniekcji, a co się z tym wiążę na uniknięcie działań niepożądanych w postaci np. paraliżu niewłaściwych mięśni.

RODZAJE ZMARSZCZEK TWARZY (GÓRNA CZĘŚĆ)
• zmarszczki gładzizny – najczęściej leczony toksyną botulinową obszar twarzy. Obejmuje zmarszczki gniewu – „lwie”. Aplikacja toksyny botulinowej w te okolice powoduje ich paraliż i w efekcie wygładzenie zmarszczek, a co za tym idzie nadanie wyglądu osoby bardziej zrelaksowanej. Toksyna powinna być podana głęboko, gdyż mięśnie odpowiedzialne za marszczenie brwi i powstawanie zmarszczek w tym miejscu – położone są głęboko.
• zmarszczki grzbietu nosa – ten rodzaj zmarszczek, zwanych też „króliczymi”, powstaje na skutek śmiechu lub też wyrażania gniewu. Podaje się niewielką dawkę botuliny, w obszar dolny mięśnia podłużnego nosa, ale także domięśniowo po obu stronach bocznych ścian nosa. Ważne jest, by nie podać botuliny zbyt nisko, gdyż może to spowodować opadanie górnej wargi.
• zmarszczki poziome czoła – powstają na skutek skurczu mięśni odpowiedzialnych za opadanie i unoszenie brwi, a także marszczenie czoła. Przy podawaniu toksyny botulinowej należy unikać podawania jej zbyt nisko, gdyż grozi to opadaniem powieki górnej. Margines centymetra powyżej brwi jest uznawany za bezpieczny. Konieczne jest proporcjonalne do całości ograniczenie ruchomości włókien mięśnia czołowego – inaczej pacjentowi grozi „efekt Mefistofelesa” – czyli nadmierne uniesienie boczne brwi. • zmarszczki zewnętrznych kącików oczu – utrata jędrności tego obszaru związana jest z ekspozycją na światło słoneczne, mrużeniem oczu oraz ekspresję w trakcie śmiechu. W przypadku leczenia „kurzych łapek” warto zachować centymetrowy odstęp od kącika oka, by uniknąć paraliżu mięśni ruchomych gałki ocznej i możliwego efektu wywinięcia powieki. U pacjentów, u których stwierdza się nawisy po bokach oka, efekt może być odwrotny od zamierzonego.
• zmarszczki powieki dolnej – w przypadku nieumiejętnego podania toksyny można spowodować opadanie powieki dolnej i pogłębienie efektu „worków” pod oczami. Pacjenci kwalifikujący się do zabiegu powinni charakteryzować się dobrym napięciem i elastycznością okolic skóry powiek dolnych.
• opadające brwi – opadanie brwi związane jest z utratą jędrności. Można jej zapobiec poprzez podanie botuliny w rejon przyśrodkowych włókien mięśnia czołowego, z zachowaniem aktywności jego bocznych części. Dodatkowo podanie minimalnej ilości toksyny w zewnętrzną, górną część mięśnia okrężnego oka, spowoduje uniesienie zewnętrznych końców brwi.